Atualità
Incuntada dl assessur Mussner cun rapresentanc istituzionai, ombolc y referënc ala cultura sön le lingaz scrit dla Val Badia
USP - L’assessur Florian Mussner à cherdè adöm i 5 ombolc dla Val Badia, i referënc y les referëntes ala cultura, le presidënt dla Lia di Comuns Bruno Senoner, le Presidënt Hugo Valentin y le Diretur Leander Moroder, l’Intendënt Roland Verra, le Diretur dl IPL Theodor Rifesser y le professur Paul Videsott dl’Université da Porsene por tratè deboriada le tema dl’adoranza y dl dagnì dl lingaz scrit dla Val Badia en mercui, ai 18 de lugio tla sënta dl Istitut Ladin “Micurà de Rü” a S. Martin
Fin dl’incuntada ê chël de mëte a confrunt les idees y esperiënzes sön l’adoraza dl lingaz scrit dla Val Badia dal 1987 incà da canche al é jü en forza la normativa sön le lingaz aministratif y dal 2003 incà da canche al é gnü fora na delibera dla Junta provinziala che vëiga danfora l’adoranza dl lingaz scrit dla Val Badia y de chël de Gherdëna ti documënć publics. Te chisc ultims 20 agn él gnü odü ite che le lingaz scrit à fat n gran svilup y che al é śëgn n bel numer de porsones che sa da scrì valgamia bun le lingaz ladin, côssa che n’ê nia ćiamò dan la norma sön le lingaz ladin tles aministraziuns publiches.
“La discusciun durada 3 ores é stada plëna de contignüs y de punć d’odüda importanć, inće sce nia düć dl medemo vers sön le svilup por le dagnì”, dij ala fin l’assessur Mussner. Les chestiuns de lingaz é sintides y gonot acompagnades da emoziuns, vijiuns y esperiënzes personales canche ara se trata dl lingaz dla uma. “Scora y istituziuns ladines à te chisc agn fat n bun laûr por che le lingaz ladin pois se svilupé”, dij inant l’assessur ladin. La domanda dl domisdé ê chëra de tan de unificaziun che al é debojëgn por la Val Badia y de ći consens che na unificaziun se damana.
Na nezescité odüda ite da dötes les perts é chëra dla scemplificaziun dl’ortografia dl lingaz scrit dla Val Badia. De chësc vers à l’Istitut Micurà de Rü metü en pe na comisciun che laora sön chësc tema y che tol ite düć i rapresentanć istituzionai che se dà jö con le lingaz ladin. La majera pert di presënć ê a öna che al ô ester n lingaz scrit unitar por la Val Badia cun la medema ortografia, mo che conzed y vëighes sciöche richëza les particolaritês lessicales di singui paîsc. Chësc lingaz é gnü laurè fora dal Istitut Micurà de Rü, enlaôta ćiamò da dr. Lois Craffonara che l’à portè ite tla publicaziun “Laldun le Signor” dl 1984 y che vëgn dötaurela adorè dal Istitut Ladin por sües publicaziuns sciöche inće dal IPL tles publicaziuns por la scora. Sön tan inant che n lingaz unitar por dötes les valades sides madü n’él nia ćiamò acordanza danter düć i responsabli che laora tl ćiamp dl lingaz. Da deplü perts vëgnel odü ćiamò massa püch distintif por i dui idioms de Badia y Gherdëna. I ombolć dla Val Badia presënć sostëgn le svilup y l’adoranza de n lingaz standard por dötes les valades ladines.
L’assessur sotrissëia l’importanza de chësta incuntada cun les porsones che se dà jö vigni dé cun nosc lingaz. “Le barat de opiniuns y dles vijiuns por le dagnì é sëgn dl gran valur che an ti dà al lingaz scrit”, dij Mussner.
SAN
