Atualità
Scora ladina: Düć i candidać (scora mesana y alta) à passè l'ejam contlusif
Incö vëndres, ai 11 de messè à presentè l'assessur por la scora ladina Florian Mussner y l‘intendënt por la scora ladina Roland Verra tratan na conferënza stampa a Balsan i resultać dl ann scolastich 2013-14 tles scores ladines. La conferënza stampa de presentaziun é gnüda tignida adöm cun l'assessur por la scora todëscia Philipp Achammer y l'assessur por la scora taliana Christian Tommasini.
Tl ann scolastich 2013-14 él gnü valuté tles trëi scores ladines, tla scora elementara, mesana y alta, indöt 2.597 scolars y scolares, cun n aumënt total de 5 scolars en confrunt al ann passè (2592 scolars tl ann scolastich 2013-12). Düć i candicać che à fat l'ejam contlusif dles scores mesanes y altes le à inće passè. Le fenomenn plü interessant é l'aumënt de 53 scolars tles scores altes en confrunt al ann passè, ćinamai 82 deplü en confrunt al 2012. "La formaziun tles scores é n aiüt fondamental por la convivënza, por le stè adöm y é na preparaziun adatada a n monn plurilingual", dij l'assessur por la scora ladina Florian Mussner.
L'insegnamënt de materies te plü lingac sciöche l'aprovaziun plü scëmpla dl reconescimënt dl tëmp de stüde foradecà va tla direziun de na scora tres plü moderna y arjignada ales sfides dl dagnì, zënza desmentié l'importanza dles materies scientifiches, tecniches y informatiches; insciö él Mussner che dij che l'aumënt de studënć tla scora alta ladina é inće la desmostraziun che les scores altes ladines porta a de bugn resultać. "I lingac é nosta ressursa, la scora ladina é süa ćiasa", à dit Mussner.
Tla scora primara él gnü valuté indöt 1265 scolars y scolares, 23 de manco en confrunt al ann passè. 1260 scolars é passà (99,60 porcënt di mituns), 5 mituns ne é nia passà.
Tles cinch scores mesanes dla Val Badia y Gherdëna (Urtijëi, Sëlva, Al Plan, San Martin, La Ila) él gnü valutè ala fin dl ann scolastich indöt 796 scolars, 25 demanco co l'ann passè. 790 scolars (le 99,24 porcënt) é passà o à podü fà l'ejam final. 6 scolars ne é nia passà (tl 2013 n'él stà ćiamò indöt 16). Düć i scolars dla terza tlassa che à fat l'ejam contlusif, 272 indöt, à inće passè l'ejam, 5 scolars ne à nia ciafè l'arat positif por podëi tó pert al ejam final. L'ann passè (2012-13) à ince düć i candidać dl ejam final, 285, passè l'ejam. Les döes valutaziuns plü altes dl ejam final dla scora mesana é aumentades, cun 14 scolars che à ciafè la nota diesc y 10 scolars che à ciafè la nota "10 y lalt". Tl 2013 êl "ma" sis 10 y cater "10 y lalt". Les valutaziuns plü adorades chësc ann pro l'ejam final é ot (77 scolars), set (74 scolars) y nü (61 scolars).
Tles cater scores altes ladines (Scora d'Ert Cademia - Urtijëi, Istitut Tecnich Economich Raetia - Urtijëi, Istitut tecnich comerzial - La Ila, Lizeum linguistich - La Ila) à ciafè na valutaziun finala indöt 53 scolars deplü en confrunt al ann passè: n'êl tl 2013 ćiamò 483, él gnü valuté chësc ann 536 scolars por l'ativité tratan l'ann scolastich tl 2013-14. En confrunt al 2012, olache al é gnü valuté 454 scolars, é l'aumënt de 82 scolars. Indöt é passà 444 scolars (82 porcënt) che à podü fà l'ejam contlusif dla cuinta tlassa. 26 scolars n'à nia ciafè na valutaziun finala positiva y mëss insciö fà danü la medema tlassa. 66 scolars mëss ciamò fa n ejam d'integraziun ala fin d agost. Düć i scolars dles cuintes tlasses, 82, à podü dè jö l'ejam final y por düć é stè l'arat dla comisciun positif. (Tl 2013 él düć i 61 scolars che à passé l'ejam final). Trëi candidać à ciafè le mascimo di punć, 100, un n candidat é passè cun "100 y lalt".
USP