Atualità
Scora danter presënt y dagní: De dla scora ladina a Corvara
Inaudé ofizialmënter l’ann de scora nü a Corvara cun les relaziuns dl’assessur Mussner, dl intendënt Verra y cun n referat dl esperta Margret Rasfeld.
Le referat sön le conzet de “Schule im Aufbruch”, la conferma dles direziuns scolastiches ladines, vacinaziuns y trilinguism é stades danter l’ater les tematiches prinzipales dl De dla Scora ladina 2017 ai 31 d’agost a Corvara. Rengrazian i trëi direturs scolastics che vá en ponsiun Otto Moling, Anton Senoner y Bruno Senoner cun l’ann scolastich nü á l’assessur por la scora ladina Florian Mussner recordé che por merit dles porsones che laora de por de söl ciamp á le sistem scolastich ladin ciafé na gran azetanza pro i zitadins. “I nosc jogn crësc sö te n sistem che dá inant valurs importanc por svilupé inant nosta sozieté y che portará früc ince ti ciamps dl’economia, dl turism y te d’atri seturs”, á dit Mussner. L’assessur á ince sotligné por l’ocajiun che al é sté meso da mantigní les direziuns raionales y dles scores altes dles valades ladines che garantësc la stabilité dl organich scolatisch por i proscims agn, insciö Mussner.
De plü é spo stades les tematiches atocades dal assessur Mussner: danter l'ater les vacinaziuns ("Al é gnü a se le dé de gran discusciuns, mo nosc sistem scolastich á la competënza por ciafé soluziuns concretes á chësc argumënt dër sintí dala popolaziun zënza jí ite tles polemiches") y la costruziun de implanc scolastics ("A Urtijëi él la costruziun dla scora mesana nöia che vá inant bun y a La Ila él la Junta che á dat pro ala costruziun de na scora de musiga a La Ila").
L’intendënt Roland Verra á dit che les istituziuns dl’aministraziun scolastica é te n tëmp de mudamënc, mo che an porvará da confermé le bun fat cina sëgn te na forma de colaboraziun. “Öna dles plü gran arjuntes dl sistem scolastich ladin é la gran azetanza tla sozieté che á ciafé dan da püch n ater gran reconoscimënt, chël dl’aprovaziun de na norma d’atuaziun söl trilinguism. Sce n studënt che á frecuenté la scora ladina por diesc agn, á fat la matura te na scora alta ladina y stlüj jö n stüde por todësch o talian spo ciafél automaticamënter le patentin A”, recorda Verra che ti aoda a düc i insegnanc y colaboradus tröp suzes tl ann scolastich nü. Por i trëi direturs jüs en ponsiun röiel do Heinz Videsott tla direziun raionala da Al Plan, Monica Moroder tla direziun dl ITE Raetia y Claudia Schrott tla direziun de Sëlva.
Margret Rasfeld, öna dles fondadësses dla scomenciadia “Schule im Aufbruch” á spo tigní n referat dal titul “Aufbruch, Umbruch, Wandel. Was wirklich zählt: Beziehung, Wertschätzung, Verantwortung, Sinn”. Tematiches atocades dala esperta é stades danter l’ater conzec atuai che reverda la scora sciöche por ejëmpl dl’intlujiun, dla democrazia, dl’integraziun y de n’atuaziun concreta de chëstes sfidades tl monn scolastich. Do le referat él preodü na discusciun y tratan le domisdé spo l'aprofondimënt dla tematica y l’elaboraziun de strategies d’insegnamënt.
Iscriziuns tl ann de scora 2017/18
Tles 17 scolines ladines él scrit ite por l’ann de scolina 2017/18 indöt 684 mitans y mituns en confrunt ai 674 dl 2016/17. Te Gherdëna él scrit ite 363 mitans y mituns y tla Val Badia 321. Le numer de iscriziuns plü alt é a Urtijëi cun 112 mitans y mituns, spo a Santa Cristina cun 65 iscriziuns y a Al Plan 63.
Tle 15 scores elementares él indöt scrit ite 1195 scolares y scolars por l’ann de scora nü (de chisc 614 tla Val Badia y 581 te Gherdëna), indöt 23 demanco co tl 2016/17. Por ci che reverda les 5 scores mesanes tles valades ladines s’ál registré por l’ann scolastich 2017/18 indöt 751 scolares y scolars, 35 deplü co l’ann passé cun 716 iscriziuns. 381 scolares y scolars frecuentará na scora mesana te Gherdëna y 370 öna dles trëi scores mesanes dla Val Badia. Costant é ince le numer di studënc y dles studëntes dles scores altes de La Ila y de Urtijëi cun indöt 523 iscriziuns en confrunt ales 525 dl ann scolastich 2016/17. Le numer plü alt de studënc é cun 224 chël dl’ ITE Raetia, spo 169 tl Lizeum artistich Cademia a Urtijëi, 83 tl ITE y 48 tl lizeum linguistich a La Ila. Tla scora profescionala de Urtijëi él scrit ite indöt 25 studëntes y studënc.
Fajon na cumpëda de düc i dac röiun a 2494 scolares y scolars scric ite tl ann de scora 2017/18 en linia cun le dat dl ann passé de 2490 scolars y scolares. I dac se referësc al numer dles iscriziuns registrades por l’ann de scora 2017/18 do la contlujiun dla perioda de registraziun da d’aisciöda. Al podess insciö gní a se le dé de piceres mudaziuns.
Presentaziun dl flyer “Home(?)work” y dla ediziun nöia de AULES
En ocajiun dl De dla Scora ladina él ince gnü presenté y partí fora da pert dl Ispetorat Intlujiun y Consulënza psicopedagogica n codejel nü sön i “Dovëis da ciasa”, che é gnü realisé en colaboraziun danter insegnanc, colaboradus y geniturs. “Le flyer nü contëgn consëis y dantadöt ince idees y reflesciuns che an pó fá deboriada danter insegnanc y families por ciafé for a formes de colaboraziun y partizipaziun”, spliga l’ispeturia Carla Comploj. Na pert dl laur é gnüda a se le dé en ocajiun dl “De dla scora ladina 2015” pro les mëses torones. Le codejel nü respogn insciö a domandes sön i prinzips da conscidré dan da fá i dovëis a ciasa, sön la creaziun de dovëis individualisá por i scolars, sön le sostëgn di geniturs y sön la relaziun di compic cun i scolars instësc. Le flyer contëgn insciö na seria de impulsc por fá na reflesciun y daurí prospetives didatiches nöies sides te scora co ince tl cheder de colaboraziun danter scora y families. Tratan la manifestaziun de Corvara él ince gnü partí fora l’ediziun nöia de AULES cun tematiches desvalies che roda intoronn al monn dla scora ladina.
USP
Galaria dales fotografies
